دنبال دانستن تفاوت تیرآهن و تیر ورق هستید؟ این مقاله هرآنچه که نیاز دارید بدانید را در اختیار شما قرار می‌دهد.
شناخت تفاوت تیرآهن و تیر ورق به عنوان دو مقطع پرکاربرد در صنعت ساختمان و ساخت اسکلت سازه‌ها امری ضروری است. در باور اشتباه افرادی ممکن است این دو مقطع فولادی تحت یک نام مشترک شناخته شوند. در حالیکه، این دو مقطع فولادی پرکاربرد در ویژگی‌هایی چون کیفیت، وزن، کارایی و نحوه ساخت با یکدیگر تفاوت دارند.
در این مقاله از آهن باما به معرفی بیشتر این دو مقطع فولادی و بررسی تفاوت آن دو می‌پردازیم. اگر در حوزه ساخت و ساز فعالیت دارید، شناخت فاکتورهای متمایزکننده تیرآهن از تیر ورق می‌تواند برای شما مفید باشد. در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست
- تیرآهن چیست؟
- تیر ورق چیست؟
- بررسی تفاوت تیرآهن و تیر ورق
- عوامل تأثیرگذار بر قیمت ورق آهن آلات
- قیمت تیرآهن ۱۴
- جمع بندی
تیرآهن چیست؟
تیرآهن از مقاطع فولادی پرکاربرد در ساخت اسکلت‌های بتنی و فلزی است که همانند تیر ورق در ساختمان نقش مهمی در تحمل بارها و فشارهای وارد شده به سازه دارد. اما، یک تفاوت تیرآهن و تیر ورق به کاربردهای عمومی بیشتر تیرآهن مربوط می‌شود. در واقع، از تیرآهن‌ها به منظور استحکام و ایمن تر کردن سازه استفاده می‌شوند.
از مهم ترین مزایای استفاده از این مقطع فولادی می‌توان به مواردی چون فراهمی امکان گسترش پروژه بعد از اتمام آن و استفاده از تیرآهن در پروژ‌ه‌هایی با ارتفاع زیاد اشاره کرد که از نظر شکل ظاهری در چهار گروه اصلی طبقه بندی می‌شوند:
- تیرآهن معمولی یا IPE
- تیرآهن هاش یا IPB
- تیرآهن لانه زنبوری یا CPE
- تیرآهن نرمال یا INP
روش نورد گرم و استفاده از آلیاژهای مختلف در تولید این پروفیل شناخته شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به نوع نیاز بازار، تیرآهن‌ها در ابعاد، انواع و جنس‌های مختلفی ساخته می‌شوند. اجزای تشکیل دهنده تیرآهن متشکل از دو بال و یک جان با مقطعی به شکل H یا I است.
تیر ورق چیست؟
تیر ورق از دیگر مقاطع فولادی متشکل از اتصال سه ورق و ایجاد سطح مقطعی به شکل I است. استفاده از تیر ورق‌ها در صنعت ساخت و ساز به منظور تحمل بارها و فشارهای سنگین وارد شده به سازه است. با توجه به ماهیت سازه، ضخامت‌های متفاوتی از تیر ورق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیشترین کاربرد تیر ورق زمانی است که جهت حمل بارهای سنگین به مقاطعی عمیق تر و سختی بالاتر نیاز است. در این شرایط از تیر ورق‌ها به عنوان این مقاطع استفاده می‌شود. در این حالت، استفاده از تیر ورق‌ها در تحمل نیروهای برشی و لنگر خمشی بسیار تأثیرگذار است.
تیر ورق‌ها از سه قسمت کلی به شرح زیر تشکیل شده‌اند:
- جان تیر یا تیغه (web plate)
- بال تیر یا فلنج ( flange plate)
- بلبرینگ طولی و میانی یا سخت کننده‌ها (stiffeners)
در ادامه با هریک از این اجزا بیشتر آشنا می‌شویم.
· تیغه یا جان تیر
جان تیر، صفحه عمودی تیر ورق است که بال‌ها را در فاصله معینی از هم نگه می‌دارد. این بخش در تحمل نیروها و بارهای برشی وارد شده روی بال‌ها نقش مهمی دارد. جان تیر، در برابر نیروهای برشی ایجاد شده در تیر ورق مقاومت بالایی دارد. هر چه تیغه تیر ورق نازک تر و بلندتر باشد، در زمان اعمال نیرو و بار روی تیغه کمانش آن بیشتر می‌شود.
ضخامت و ارتفاع این بخش از تیر ورق با توجه به شرایط سازه و میزان بار اعمال شده بر روی تیر تعیین می‌شود. ضخامت این بخش تیر ورق بین ۸ تا ۱۵ میلی متر متغیر است. با توجه به نوع و مقدار بارگذاری، عمق تیغه یا جان تیر متغیر است.
· بال تیر
فلنج یا بال تیر، دو صفحه فولادی است که به قسمت بدنه یا تیغه تیر ورق متصل می‌شود. نحوه قرارگیری بال‌ها به صورت افقی و عمود بر تیغه است. بال بالایی در تحمل نیروهای خمشی و بال پایینی در تحمل نیروهای کششی نقش دارد. دو ویژگی ضخامت و عرض بال‌ها نقش مهمی در مقاومت این بخش از تیر ورق در برابر نیروها و بارهای خمشی دارند. به عبارت دیگر، این بخش جهت مقاومت در برابر گشتاور خمشی باید ضخامت و عرض مناسبی داشته باشد.
· سخت کننده
سخت کننده سومین بخش از اجزای تشکیل دهنده تیر ورق است. این بخش در تحمل نیروها و بارهای وارد شده به تیر، افزایش ظرفیت ساختاری آن و جلوگیری از تخریب‌های موضعی ناشی از کمانش نقش دارد. دلایل استفاده از سخت کننده در ساختار تیر ورق عبارتند از:
- کاهش تنش برشی وارد شده به تیر ورق
- جلوگیری از کمانش تیغه یا بدنه تیر ورق
- افزایش ظرفیت باربری تیر
- افزایش ظرفیت تخمل بارها یا نیروهای خمشی
- افزایش استحکام تیغه و تسهیل انتقال نیروی کششی روی تیغه
سخت کننده شامل دو بخش سخت کننده عمودی و سخت کننده افقی است. سخت کننده عمودی در وضعیتی عمود بر بال‌های تیر ورق و سخت کننده افقی به موازات آن قرار می‌گیرد. سخت کننده افقی یا طولی در افزایش مقاومت تیغه و بدنه در برابر کمانش مؤثر است.
بررسی تفاوت تیرآهن و تیر ورق
گاهی برخی از افراد بدون توجه به تفاوت تیرآهن و تیر ورق، از کلمه تیرآهن به جای هر دو استفاده می‌کنند. در واقع، این برداشت اشتباه است. درک تفاوت‌های این دو مقطع فولادی برای هر سازنده، مهندس و کارگر ساختمان نیاز به مهارت خاصی دارد.
در بیان تفاوت تیرآهن و تیر ورق ذکر این نکته ضروری است که هر تیر ورقی خود یک تیرآهن است. در حالیکه، هر تیرآهنی لزوماً تیر ورق نیست. تیر ورق‌ها بخش اصلی یک سازه و تکیه گاه افقی آن محسوب می‌شوند و نقش حمایتی از تیرآهن‌هایی با ابعاد کوچک تر را دارند. در حالیکه، تیرآهن در تحمل بارها و فشارهای وارد شده به سازه نقش دارند. هدف اصلی از طراحی تیر ورق‌ها تحمل بارهای وارد شده به دیوارهای موازی یا سیستم کف و سقف ساختمان است.
۱. بررسی تفاوت از نظر ابعاد
از نظر ظاهر، تفاوت تیرآهن و تیر ورق در ابعاد آن مشهود است. از این منظر، ابعاد تیر ورق‌ها به طور معمول بسیار بزرگ تر از ابعاد تیرآهن هستند. بر این اساس، تیر اصلی و افقی یک سازه را تیر ورق و تکیه گاه سازه ای کوچک تر را تیرآهن باید در نظر گرفت.
۲. تفاوت از نظر ظرفیت تحمل فشار
تفاوت تیرآهن و تیر ورق از نظر ظرفیت تحمل فشار نیز قابل بررسی است. با توجه به استحکام بالاتر تیر ورق‌ها، این مقاطع فولادی در مقایسه با تیرآهن‌ها توانایی بیشتری در تحمل بارها یا نیروهای سنگین دارند. به همین دلیل، از تیر ورق به عنوان پشتیبان تیرآهن در اکثر سازه‌ها استفاده می‌شود.
۳. تفاوت از نظر اجزای تشکیل دهنده
تفاوت تیرآهن و تیر ورق از نظر اجزای تشکیل دهنده به این صورت قابل بیان است که تیر ورق علاوه بر جان و بال، دارای بخش دیگری به نام سخت کننده نیز هست. این بخش به صورت افقی، عمودی یا هر دو شکل روی تیر ورق قرار می‌گیرد.
۴. تفاوت از نظر عملکرد و وظیفه
یکی دیگر از تفاوت‌های قابل بررسی در این دو مقطع فولادی، بررسی عملکرد و وظیفه آنهاست. هدف از طراحی تیرآهن و تیر ورق و کاربرد آنها در سازه یکسان است. در واقع عملکرد هر دوی آنها مقاومت در برابر نیروهای وارد شده به سازه است. اما، تفاوت تیرآهن و تیر ورق از نظر وظیفه بیشتر مشهود است. تیر ورق تیر اصلی سازه و تیرآهن تیر ثانویه آن است. تیر ورق در انتقال فشار به ستون‌های قرار گرفته روی آن نقش دارد. در حالیکه، تیرآهن در انتقال این نیرو به تیرورق تأثیرگذار است.
۵. تفاوت از نظر روش تولید
تفاوت تیرآهن و تیر ورق از نظر روش تولید نیز قابل بررسی است. تیرآهن به روش نورد گرم و یکپارچه تولید می‌شود. در حالیکه تولید تیر ورق به روش جوشکاری ورق‌های فولادی یا به وسیله پرچ و پیچ است.
۶. سایر تفاوت‌های موجود
تفاوت تیرآهن و تیر ورق از نظر هزینه تولید و حمل و نقل نیز بررسی می‌شود. تیر ورق در مقایسه با تیرآهن هزینه تولید بالاتری دارد. ضمن آنکه، استفاده از آن با محدودیت‌هایی همراه است. با توجه به وزن و ابعاد بالای تیر ورق، حمل و نقل آن هم نسبت به تیرآهن دشوارتر است.
عوامل تأثیرگذار بر قیمت ورق آهن آلات
بازار آهن و فولاد از جمله بازارهای مهم داخلی است که تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد. پارامترهایی چون ناهمسانی عرضه و تقاضای فولاد، عدم هماهنگی مربوط به کمبود یا مازاد تولید، تحریم‌ها و هزینه حمل و نقل می‌توانند این بازار را با بی ثباتی همراه سازند. این عوامل بر قیمت تیرآهن امروز نیز تأثیرگذار هستند. ایجاد ثبات در بازار فولاد و آهن مستلزم کنترل همه جانبه عوامل ذکره شده است.
· قیمت جهانی آهن
از عوامل مؤثر بر بی ثباتی بازار فولاد و قیمت ورق آهن آلات، قیمت جهانی آهن است. افزایش یا کاهش قیمت آهن در بازار جهانی می‌تواند نوسانات قیمت مقاطع فولادی را در پی داشته باشد.
· قیمت ارز
قیمت ارز نیز از دیگر عوامل تأثیرگذار بر قیمت آهن آلات است. در کشورهایی که به عنوان مصرف کننده مقاطع فولادی محسوب می‌شوند و واردات این محصولات پاسخگوی نیاز آنهاست، تأثیر نوسانات قیمت ارز در قیمت آهن آلات آن بیشتر مشاهده می‌شود.
· قیمت مواد خام و اولیه تولید آهن
از مهم ترین مواد خام و اولیه در تولید آهن می‌توان به نیکل، کروم، سنگ آهن و آهن قراضه اشاره کرد. قیمت این مواد یکی از اصلی ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت مقاطع فولادی و از جمله ورق آهن آلات است.
· قیمت ضایعات آهن
آهن قراضه یکی از مواد اولیه اصلی در تولید مقاطع فولادی به شمار می‌آید. کاهش یا افزایش قیمت این ماده اولیه می‌تواند بر قیمت ورق آهن تأثیر بگذارد. به طور مثال، روند صعود قیمت این مواد اولیه، افزایش قیمت آهن را ایجاد خواهد کرد.
· قیمت نفت
نفت در واحدهای تولیدی مقاطع فولادی یک عنصر حیاتی به شمار می‌آید. با توجه به نقش واحدهای تولیدی در قیمت محصولات فولادی و اهمیت عنصر حیاتی نفت در این واحدها، می‌توان بیان کرد که قیمت محصولات فولادی از جمله ورق آهن آلات متأثر از قیمت نفت خواهد بود.
· هزینه حمل و نقل
هزینه حمل و نقل رابطه مستقیمی با قیمت نفت و حامل‌های انرژی دارد. با توجه به نقل و انتقال حجم وسیعی از مواد اولیه در صادرات جهانی از طریق وسایل نقلیه ای چون کشتی، حمل و نقل می‌تواند بر قیمت آهن آلات تأثیرگذار باشد.
· وضعیت آب و منابع انرژی در مناطق تولیدکننده
از دیگر فاکتورهای حائز اهمیت در تعیین قیمت ورق آهن آلات، وضعیت آب در مناطق محل استقرار کارخانه‌های تولیدکننده فولاد است. با توجه به اهمیت آب به عنوان اصلی ترین خنک کننده در پروسه تولید، وضعیت آب در این مناطق می‌تواند در تغییر توان تولید فولاد و میزان عرضه آن نقش مهمی داشته باشد. علاوه بر این، به دلیل اهمیت انرژی به عنوان رکن اساسی تولید، پرداخت هزینه بیشتر برای استفاده از منابع انرژی از سوی تولیدکننده، افزایش قیمت نهایی محصول را در پی خواهد داشت.
قیمت تیرآهن ۱۴
با توجه با نوسان بازار آهن آلات، قیمت تیرآهن ۱۴ نیز از این اصل مستثنی نیست. عواملی متعددی در این قیمت گذاری تأثیرگذار هستند. از جمله این عوامل به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- میزان در دسترس بودن مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز جهت ساخت تیراهن ۱۴
- نوع استاندارد، کارخانه تولیدکننده و برند محصول
- محل بارگیری و فواصل جاده ای
- ابعاد پروفیل آهنی
- میزان عرضه در بازار
- ضخامت
جمع بندی
شناخت تفاوت تیرآهن با تیر ورق می‌تواند نقش مهمی در ایجاد سازه ای با استحکام و مقاوم داشته باشد. با توجه به تفاوت‌های ارائه شده در این مطلب و بررسی نیاز خود با اطمینان کامل می‌توانید محصول فولادی مورد نظرتان را انتخاب و خریداری کنید.
برای خرید هر یک از مقاطع فولادی و یا اطلاع از قیمت آهن امروز می‌توانید به فروشگاه آنلاین آهن باما مراجعه کنید. همکاران ما در این مجموعه آماده ارائه آخرین قیمت انواع تیرآهن به شما عزیزان هستند.
با دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما می‌توانید خریدی مطمئن را تجربه کنید.
