انکر بولت چیست؟
انکر بولت (Anchor bolt) یکی از ابزارهای مقاوم‌سازی است که کاربرد فراوانی در صنعت ساختمان‌سازی و دیگر صنایع دارد. در واقع انکر بولت نوعی بست است که از آن برای نصب و محکم کردن سازه‌های مختلف به ویژه روی سطوح سخت مانند بتن استفاده می‌شود. برای مثال برای چفت کردن صفحات فولادی مانند پیلت‌ها در بتن یا فوندانسیون از انکر بولت استفاده می‌کنند.
کاربردهای انکر بولت
در این بخش به برخی از کاربردهای متعددی که انکربولت‌ها در صنایع مختلف دارند اشاره می‌کنیم:
- نصب انواع پارتیشن اداری دوجداره و تک جداره
- اجرای انواع سقف کاذب با متریال گوناگون
- نصب و اجرای تجهیزات بیمارستانی روی سقف و دیوار
- ساخت پنل های پیش‌ساخته‌ی بتنی
- نصب و اجرای نمای فلزی ساختمان با استفاده از آهن‌کشی نما
- نصب پلیت‌های آهن‌کشی آسانسور و پله برقی به جهت نصب ریل
- مهار داربست فلزی از طریق اتصال پایه‌ها و ستون‌ها و پلیت‌ها
- نصب و محکم کردن نگهدارنده‌ها و پوشش‌ها در سیستم لوله کشی و کانال کشی
- ساخت انواع تجهیزات و ماشین آلات صنعتی و کارخانه‌ای
- اتصال ریل‌های آهن به چوب‌ها و به زمین در فرآیند ریل‌گذاری خطوط مترو و راه‌آهن
- نصب انواع جرثقیل‌های سقفی
- نصب و اجرای تجهیزات جابجایی انواع کانتینرها در بنادر
- نصب انواع دکل‌های فلزی و بتنی مانند دکل‌های مخابراتی و برقی
- ساخت آشیانه هواپیما
انواع انکر بولت
انکر بولت به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شود:
- انکر بولت شیمیایی
- انکربولت مکانیکی
در ادامه به توضیح هریک از انواع انکربولت می‌پردازیم.
- انکر بولت شیمیایی
به انکربولت شیمیایی چسب کاشت هم گفته می‌شود. این به این دلیل است که از آن برای ایجاد چسبندگی بیشتر بین میلگرد و بتن مسلح و افزایش قدرت باربری بتن استفاده می‌شود. انکر بولت شیمیایی را در هر قطر و عمقی می‌توان بکار برد و از این نظر محدودیتی برای کاشت ندارند.
- انکر بولت مکانیکی یا رول بولت (Roll Bolt)
انکر بولت‌هایی که به طریق مکانیکی در حفره‌های درون بتن جاگذاری می‌شوند را رول بولت یا انکر بولت مکانیکی می‌نامند. رول بولت‌ها از یک پیچ رولی با سر مخروطی شکل، یک قطعه استوانه‌ای، مهره و واشر تشکیل شده‌اند.
- اِستاد بولت (Stud Bolt)
استاد بولت یا همان بولت، زیرمجموعه‌ای از انکر بولت‌های مکانیکی هستند که به شکل یک پیچ گل‌دار بوده و با مهره و واشر مونتاژ و اجرا می‌شوند. مزیت بولت‌ها در راحتی مونتاژ و سرعت بالای اجرای کار در کنار هزینه‌ی تعمیر و نگهداری پایین و در نتیجه مقرون به صرفه بودن آن‌ها است.
روش‌های کاشت انکر بولت
گیرایی یا اصطلاحاً کاشت انکر بولت در مصالح پایه بستگی به نوع آن دارد. در این بخش روش‌های مختلف برای کاشت انکر بولت در بتن یا مواد مشابه دیگر را با هم بررسی می کنیم:
- روش اصطکاکی و انبساطی (Friction and Expansion)
در این روش که متداول‌ترین روش کاشت انکر بولت به شمار می‌رود، ابتدا می‌بایست سطح مصالح پایه (بتن، آجر یا سفال) از گرد و غبار پاک شود. سپس به اندازه عمق کاشت انکر بولت در محل مورد نظر سوراخ شده و سوراخ ایحاد شده با دستگاه مکنده تمیز می‌شود. سپس هنگامی که انکر بولت با ضربات چکش مخصوص به درون سوراخ فرو برده می‌شود با مصالح پایه گیرایی می‌یابد. در روش اصطکاکی انبساطی بعد از وارد کردن انکر بولت به درون سوراخ مهره آن را محکم می‌کنند و به بیرون می‌کشند و آن را با فشار باز می‌کنند. با این کار انکر بولت در داخل مصالح منبسط شده و با آن به اصطکاک رسیده و محکم می‌شود. به این تریتیب می‌تواند بارهای متفاوتی را تحمل کند.
- روش چسبندگی (Bonding)
همانطور که گفتیم انکرهای شیمیایی را با نام‌های چسب کاشت و چسب بتن نیز می‌شناسند. روش چسبندگی به این صورت است که ظرفیت باربری بتن از طریق ایجاد چسبندگی میلگرد با مصالح پایه پس از کاشت انکر بولت افزایش می‌یابد. مزیت این روش عدم وجود محدودیت برای عمق و قطر انکر بولت می‌باشد.
- روش چفتی یا کلیدی (Keying)
در این روش به طور ساده درون مصالح پایه حفره‌هایی ایجاد شده و انکر بولت در آن‌ها گیرش پیدا می‌کند. در روش چفتی، مصالح پایه (معمولاً بتن) هم قدرت باربری بالایی کسب می‌کنند و هم ظرفیت دینامیکی آن‌ها افزایش قابل توجهی می‌یابد. همچنین با این روش امکان کاشت انکربولت در لبه‌ی بتن نیز وجود دارد.
- روش ترکیبی چفتی و اصطکاکی (Keying and Friction)
در روش ترکیبی چفتی و اصطکاکی انکر بولت به وسیله‌ی ترکیبی از هر دو روش در مصالح پایه کاشته می‌شود. به این ترتیب از نظر ظرفیت باربری و دینامیکی در حد بسیار مطلوبی قرار می‌گیرد.
شرایط اجرای انکر بولت
به طور کلی انکر بولت را می‌توان به دو روش اجرا نمود:
- روشی که در آن صفحه فلزی یا پلیت و انکر بولت همزمان با هم نصب و با پیچ و مهره محکم می‌شوند.
- روشی که در آن ابتدا انکر بولت نصب و از پیش آماده‌سازی شده و مابقی تجهیزات سازه مثل میلگردها، آرماتور، پلیت و غیره در زمان دیگری نصب و اجرا می‌شوند.
در طراحی انکر بولت برای پروژه چه عواملی باید در نظر گرفته شوند؟
به منظور طراحی و اجرای بهینه‌ی انکر بولت به طوری که به انواع و اقسام مشکلات کوتاه و دراز مدت در پروژه برخورد نکنیم، باید به چندین عامل توجه نماییم. برخی از این عوامل را با هم مرور می‌کنیم:
- فراموش نکنیم که در نهایت وظیفه‌ی انکر بولت تحمل بار است. پس جهت و راستای بار باید مشخص باشد.
- ایستا بودن و یا دینامیک و متحرک بودن بار باید مشخص شود.
- مجموع بارهای استاتیک و دینامیک که بر سازه وارد می‌شوند باید در طراحی و اجرای انکر بولت مد نظر قرار گیرند.
- فاصله‌ی انکربولت‌ها از لبه‌ی سطح و نیز از یکدیگر باید مورد توجه قرار گیرد.
- با محاسبه‌ی مجموع بار وارده بر انکربولت، قطری که برای آن نیاز است مشخص می‌شود. در شرایطی که قطر محاسباتی بنا به دلایلی مانند محدودیت ماشین‌آلات قابل اجرا نباشد، می‌توان عمق کاشت انکربولت را افزایش داد.
- وجود میلگردهای مسلح کننده‌ی بتن به شرطی که از برخورد تصادفی آن‌ها با انکربولت جلوگیری شود، می‌تواند بستر انکر بولت را مستحکم‌تر کند.
- ترک‌های ریز در مصالح پایه انکر بولت باعث کاهش مقاومت آن خواهد شد و می‌تواند بر محاسبات انکربولت اثرگذار باشد.
قبول سفارش انکربولت
سفارشات طراحی و اجرای انکربولت برای پروژه خود را به آهن باما بسپارید. برای اطلاعات بیشتر تماس بگیرید: ۳۳۱۸۳-۰۲۶
