تیرآهن هاش یا بال پهن از انواع تولید شده پروفیل در بازار است. با تولید این نوع پروفیل پرکاربرد، تحولی عظیم در صنعت فولاد ایجاد شده است. تیر آهن بال پهن در انواع سبک و سنگین در بازار وجود دارد. با توجه به استحکام و مقاومت بالای این پروفیل، استفاده از آن در صنعت به ویژه ساخت و ساز با استقبال گسترده‌ای همراه شده است. این نوع تیرآهن با ویژگی سطح مقطع H شکل و ضخامت بیشتر جان شناخته می‌شود.
به عنوان بخش اصلی در ساخت اسکلت فلزی ساختمان و تحمل و انتقال بارها یا نیروهای وارد شده بر ساختمان عمل می‌کند. در واقع، بدون وجود این پروفیل استحکام لازم در ساختمان تأمین نمی‌شود. در این مقاله با این نوع تیرآهن و کاربردهای آن در صنعت بیشتر آشنا می‌شویم.
فهرست
- تیرآهن هاش یا بال پهن چیست؟
- تاریخچه تولید تیرآهن بال پهن
- معرفی انواع تیرآهن هاش
- نحوه تولید تیرآهن بال پهن
- کاربردهای تیرآهن بال پهن یا IPB
- به چه دلایلی کاربرد تیرآهن بال پهن در ساختمان سازی تا این اندازه اهمیت دارد؟
- تولیدکنندگان تیرآهن بال پهن
- علت افزایش قیمت تیرآهن هاش
- جمع بندی
تیرآهن هاش یا بال پهن چیست؟
یکی از عناصر اصلی در ساخت سازه‌های فولادی، تیرآهن است که به سه شکل تیرآهن معمولی یا IPE، INP و هاش یا IPB در بازار عرضه می‌شود.
تیرآهن بال پهن از مهم‌ترین و پرکاربردترین پروفیل‌های تیرآهن است که در ساختمان سازی و به ویژه در ساختار ستون‌ها بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. قبل از تولید این نوع تیرآهن، استفاده از نوع معمولی آن به عنوان مصالح پایه در ساختمان سازی رایج بود، اما با ورود تیرآهن بال پهن به بازار، این نوع پروفیل جایگاه بسیار مهمی را به خود اختصاص داد. در حال حاضر، از آن در پل سازی، ساخت برج‌هایی با ارتفاع زیاد، ساخت تیر و خرپا استفاده می‌شود.
طول بال‌های این نوع در مقایسه با تیرآهن معمولی بسیار بزرگ‌تر و سطح مقطع آن به شکل H است. هاش با ویژگی یکان بودن اندازه بال و ارتفاع همسان یکی از بهترین پروفیل نورد شده جهت ساخت ستون شناخته می‌شود. استحکام بالای این نوع باعث شده است تا در صنایعی که نیاز به مقاومت بالاتر پروفیل دارند، بسیار پرکاربرد باشد.
تاریخچه تولید تیرآهن بال پهن
تیرآهن بال پهن از مهم‌ترین دستاوردهای شرکت Bethlehem است که صنعت فولاد را متحول ساخته است. این شرکت با ابداع تیرآهن بال پهن توانست نقش مهمی در پیشرفت و توسعه صنعت ساخت و ساز ایجاد کند. به دنبال طراحی این نوع و ارائه مزیت‌هایی در آن نسبت به تیرآهن معمولی توسط Bethlehem، این شرکت به عنوان یکی از پیشگامان صنعت فولاد معرفی شد. خط تولید این نوع تیرآهن در سال ۱۹۰۸ با تکنولوژی به روز کوره‌ها راه اندازی شد. با گذشت زمان و پیشرفت صنعت ساخت و ساز، تعداد بیشتری از کارخانه‌ها در مسیر تولید آن افتتاح و مشغول به فعالیت شدند.
معرفی انواع تیرآهن هاش
تیرآهن بال پهن در دو نوع اصلی هاش سنگین (HEB) و هاش سبک (HEA) وجود دارد. نوع سنگین در مقایسه با نوع سبک آن، ضخامت بال بیشتری دارد. در ادامه به معرفی این دو نوع و البته نوع وفق سنگین می‌پردازیم.
تیرآهن بال پهن سبک
بال پهن سبک یا HEA، نازک‌ترین سطح مقطع میان تیرآهن‌های بال پهن را داراست. ارتفاع این نوع از طول بال‌های آن کمتر است و در ساخت و ساز جهت دریافت استانداردهای خاص در ساختمان‌های ضد زلزله کاربرد دارد.
تیرآهن بال پهن سبک با سطح مقطع ۹۹-۹۶ میلی متر، طول بال ۳۰۰-۱۰۰ میلی متر و سایز ۱۰۰۰-۱۰۰ میلی متر تولید می‌شود.
تیرآهن بال پهن سنگین
بال پهن سنگین یا HPB پرفروش‌ترین نوع تیرآهن بال پهن است که در مقایسه با HEA ظرفیت یا تحمل بار و ضخامت بال بیشتری دارد. HPB به دلیل وزن بالاتر آن نسبت به نوع سبک آن، برای سازه‌های بزرگ‌تر کاربرد دارد. علاوه بر این،قیمت تیرآهن هاش سنگین از نوع سبک آن بیشتر است.
سطح مقطع آن بین ۱۰۰۰-۱۰۰ میلی متر، ارتفاع ۱۰۰۰-۱۰۰ میلی متر و طول بال ۳۰۰-۱۰۰ میلی متر تولید می‌شود. ضخامت جان و بال تمام سایزهای نوع سنگین بیشتر از نوع سبک است.
در هر دو نوع تیرآهن هاش، برای تمام سایزها ضخامت جان از بال کمتر است.
تیرآهن بال پهن فوق سنگین
بال پهن فوق سنگین یا HEM در مقایسه با دو نوع قبلی وزن و ضخامت بال بیشتری دارد. بیشترین کاربرد این نوع در ساخت اسکلت ساختمان است. HEM در سایز ۱۰۰۰-۱۰۰ میلی متر، ارتفاع ۱۰۰-۱۲۰ میلی متر و طول بال ۳۰۲-۱۰۶ میلی متر تولید می‌شود.
نحوه تولید تیرآهن بال پهن
فرایند نورد گرم روشی است که در تولید تیرآهن‌های بال پهن مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش تولید این مقطع فولادی تأثیر قابل توجهی در کیفیت محصول نهایی و بالطبع قیمت تیرآهن هاش دارد.
در این فرایند محصول در معرض دمایی بالاتر از ۱۱۰۰ درجه قرار می‌گیرد. در این دما شکل پذیری فولاد تسهیل می‌شود و به حالت موم در می‌آید. در فرایند نورد گرم، ضمن عبور محصول از غلتک‌های متفاوت فشار قابل توجهی نیز به آن وارد می‌شود.
این پروسه شامل چند مرحله است:
- پخت شمش‌های فولاد و قرار گرفتن در معرض دمای بالای ۱۱۰۰ درجه
- شکل دهی شمش‌های فولاد
- عبور محصول از ایستگاه‌های چند مرحله‌ای قالب به منظور تحت فشار قرار دادن آن
- کاهش لبه‌ها و ضخامت بال محصول
- ایجاد سایز نهایی محصول
کاربردهای تیرآهن بال پهن یا IPB
مقاومت و استحکام خمشی بسیار بالای تیرآهن بال پهن باعث کاربرد گسترده آن در صنعت ساخت و ساز و فعالیت‌های عمرانی شده است. با توجه به بزرگ‌تر بودن سطح مقطع و همسانی طول بال و ارتفاع، استفاده از این نوع در ساخت ستون و تکیه گاه عمودی ساختمان‌ها بسیار مناسب شناخته شده است.
به دلیل بال‌های پهن و سطح مقطع زیاد تیرآهن هاش، این مقطع فولادی دارای مقاومتی بسیار بالا و کارایی فوق العاده‌ای در ساخت ستون است. علاوه بر این، با توجه به ویژگی‌های دیگر این نوع چون مقاومت بالا در برابر نیروهای برشی و خمشی و رانش زمین، انتخاب بسیار مناسبی برای صنعت ساخت و ساز است.
تیرآهن بال پهن در ساخت پل، سد، پالایشگاه، کشتی‌سازی و اسکله سازی به عنوان اولین گزینه مطلوب است. به علاوه، با توجه به سطح مقطع پهن آن و انتقال تنش و نیروی کمتر به سازه، در ساخت ساختمان‌های ضد لرزه و آسمان خراش‌ها گزینه بسیار مناسبی معرفی شده است.
به چه دلایلی کاربرد تیرآهن بال پهن در ساختمان سازی تا این اندازه اهمیت دارد؟
با استفاده از تیرآهن هاش هزینه‌های عملیات از جمله میزان مصرف آهن و ضریب خطا تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد. از نتایج مهم استفاده از این نوع تیرآهن، ایجاد سازه‌ای یکنواخت پس از تکمیل پروژه است.
مقاومت بالاتر، سطح مقطع پهن‌تر و تنش مکانیکی کمتر تولیده شده در تیرآهن بال پهن باعث شده است تا این نوع بتواند نیروی عمودی وارد شده بر خود را به راحتی مهار کند. به همین دلیل، تکیه گاه عمودی ساختمان گزینه بسیار مناسبی است.
ضخامت بال و ارتفاع برابر تیرآهن بال پهن از دیگر ویژگی‌های مثبت آن است که باعث افزایش مقاومت آن در برابر نیروهای برشی، لنگر خمشی و حتی رانش زمین شده است. سرعت نصب این تیرآهن و اشغال فضای کمتر آن نقش مؤثری در صرفه جویی در زمان و اتمام سریع‌تر پروژه دارد.
تولیدکنندگان تیرآهن بال پهن
آلت: تولیدکنندگان تیرآهن بال پهن
تیرآهن مورد نیاز صنایع کشور توسط کارخانجات بزرگی تولید می‌شود. از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
· کارخانه ذوب آهن اصفهان
اولین و بزرگترین کارخانه تولیدکننده فولاد ساختمانی در کشور، مجتمع بزرگ ذوب آهن اصفهان است. این مجتمع در تولید محصولات طویل فولادی ساختمانی و صنعتی یکی از بزرگترین کارخانه‌های تولید این محصولات در خاورمیانه است.
با توجه به نقش کلیدی کارخانه ذوب آهن اصفهان در صنعت فولادی کشور، این کارخانه مادر صنعت فولاد معرفی شده است. در کارخانه مذکور تولید این نوع تیرآهن بر اساس استاندارد ملی ایران شماره ۱۴۴۸۴ و در سایز ۱۲ تا ۳۰ صورت می‌گیرد.
· کارخانه فولاد البرز ایرانیان
فایکو یا کارخانه فولاد البرز ایرانیان از دیگر واحدهای کلیدی تولیدکننده انواع مقاطع فولادی در کشور است. این کارخانه سالانه بالغ بر یک و نیم میلیون تن انواع مقاطع فولادی از جمله تیرآهن هاش تولید می‌کند. در فایکو همچنین تولید تیرآهن معمولی یا IPE نیز انجام می‌شود. این نوع در سایز ۱۴ تا ۲۴ در این کارخانه تولید می‌گردد.
· کارخانه فولاد غرب آسیا
کارخانه فولاد غرب آسیا در زمینه تولید تیرآهن‌های بال پهن موازی و بال نیم پهن موازی مشغول به فعالیت است. فولاد غرب آسیا به عنوان یک کارخانه سهامی خاص در صادرات انواع محصولات فولادی، کویل، مفتول، بلیت‌ها و شمش‌های فولادی نقش مهمی دارد.
علت افزایش قیمت تیرآهن هاش
اهمیت تیرآهن به عنوان یکی مهم‌ترین از اجزای فلزی ساختمان سازی منجر شده است تا کوچک‌ترین تغییر قیمتی آن، نوسان قیمت بازار مسکن را در پی داشته باشد. عواملی چون کاربرد بیشتر برخی از انواع یا سایزهای تیرآهن، روش تولید و کیفیت محصول در افزایش قیمت نهایی آن نقش مؤثری دارند.
با توجه به کاربرد فراوان تیرآهن هاش در ساخت و ساز، کمبود و صعود قیمتی آن بر این صنعت تأثیرگذار خواهد بود. این افزایش روند قیمت می‌تواند حاصل برخی از عوامل ذکر شده باشد:
· تحریم و کاهش عرضه محصولات
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت تیرآهن، تحریم‌های صورت گرفته از سوی کشورهای مختلف است. با توجه به تأمین بخش اعظم مواد اولیه ساخت مقاطع فولادی از کانال واردات، تحریم می‌تواند نقش تأثیرگذاری بر قیمت این پروفیل کاربردی داشته باشد. در شرایط تحریم و کاهش میزان محصولات فولادی از جمله تیرآهن بال پهن در بازار، قیمت این محصولات با افزایش چشمگیری همراه خواهد بود.
· بازار بورس
بازار بورس معیاری از سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش صنعت است. شرکت‌های تولید کننده آهن آلات نیز سهم مهمی در این بازار دارند. عملکرد این شرکت‌ها نقش قابل توجهی بر شاخص بازار بورس دارد. نوسانات این بازار در شرایط عدم ثبات قیمت این محصول توسط تولیدکنندگان، باعث افزایش قیمت مقاطع فولادی چون تیرآهن بال پهن می‌شود.
· کاهش میزان واردات و صادرات
کاهش میزان واردات و صادرات نیز می‌تواند بر قیمت قیمت تیرآهن هاش تٍیرگذار باشد. این عامل به اجرایی نشدن ورود مواد اولیه و صادر کردن محصولات آهنی می‌انجامد. در نتیجه، ضمن رکود بازار آهن آلات، افزایش قیمت محصولات این بازار چون تیرآهن بال پهن اتفاق می‌افتد.
· نوسان نرخ ارز و دلار
نوسان نرخ ارز و دلار از دیگر عوامل تأثیرگذار بر قیمت تمامی محصولات تولیدی کارخانه‌ها و از جمله قیمت تیرآهن بال پهن است. این عامل می‌تواند باعث عدم ثبات قیمت تیرآهن در بازار و افزایش قیمت این مقطع فولادی شود.
· هزینه‌های حمل و نقل
با توجه به ابعاد و وزن تیرآهن هاش جا به جایی و نقل و انتقال آن مستلزم استفاده از وسایل نقلیه است. از سوی دیگر، حجم عظیم ورود مواد اولیه آن به کشور با استفاده از کشتی انجام می‌شود. هزینه حمل و نقل این نوع وسایل نقلیه بر اساس قیمت سوخت تعیین می‌شود. بنابراین، افزایش قیمت نهاده‌های سوختی می‌تواند باعث افزایش قیمت تیرآهن شود.
· حمل و نقل تیرآهن بال پهن
حمل و نقل تیرآهن بال پهن از مسائل مهم به هنگام خرید این محصول است. این نوع در کارخانه به صورت بندیل و با وزن تقریبی ۵۰ تن به فروش می‌رسد. در حالیکه فروش این محصول در بنگاه‌ها یا نمایندگی‌های آن به صورت شاخه‌ای است. در برآورد قیمت عواملی چون تعداد تیرآهن هر بندیل و ظرفیت تعداد شاخه برای هر تریلر را باید درنظر گرفت.
· افراد سودجو و احتکار آهن
یکی دیگر از عوامل مهم بر قیمت تیرآهن بال پهن احتکار آن توسط افراد دلال است. انبار کردن محصولات مختلف از جمله انواع آهن آلات توسط افراد سودجو با هدف کسب سود بیشتر می‌تواند باعث افزایش روند صعودی قیمت محصولات فولادی شود.
جمع بندی
تیرآهن هاش یکی از پرکاربردترین سازه‌های فولادی است که در صنعت ساخت و ساز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویژگی‌هایی چون مقاومت خمشی بسیار بالا و بزرگ‌تر بودن سطح مقطع آن باعث شده است که به عنوان ستون یا تکیه گاه عمودی ساختمان اولین گزینه انتخابی باشد.
با توجه به مطالب ارائه شده و کسب اطلاعات بیشتر درباره این نوع پروفیل می‌توانید ضمن بررسی کیفیت محصول، انتخابی مناسب داشته باشید. اگر قصد خرید تیرآهن بال پهن با کیفیت بالا و قیمتی مناسب دارید، می‌توانید به فروشگاه آنلاین آهن باما مراجعه کنید. مشاوره تخصصی رایگان، تحویل سریع و ضمانت کالا از مزایای خرید از این فروشگاه است.
