برخی فعالان بخش خصوصی بر این باورند با ابلاغ شیوه نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد، گام مهمی در جهت قطع رانت و ایجاد توازن در زنجیره آهن وفولاد برداشته میشود. آنچه در این دستورالعمل تاکید میشود، عرضه همه محصولات بالا دستی و پایین دستی زنجیره از طریق بورس کالا و کشف قیمت واقعی بر اساس عرضه و تقاضای بازار است.
با تصمیم ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، «شیوه نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد» جهت اجرا، ابلاغ شد. بر اساس شیوه نامه جدید که مطابق با نظرات کارشناسی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران است، دولت قبول کرده که قیمت بر مبنای رقابت در بورس کالا کشف و تعیین شود.
تیرماه سال جاری به درخواست وزارت صنعت معدن و تجارت، گزارش جامعی در خصوص قیمتگذاری زنجیره آهن و فولاد منتشرشد. این گزارش با استفاده از توان کارشناسی کمیسیونهای تخصصی و با محوریت کمیسیون اقتصاد کلان و همچنین انجمنهای تخصصی فعال در زنجیره آهن و فولاد تهیه شده است.
آنچه در گزارش مشاهده میشود کاهش شدید سرمایهگذاری در صنایع بالادستی (معادن سنگ آهن، کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی)، همچنین عدم سوددهی معادن بزرگ و ضرردهی و تعطیلی معادن کوچک به دلیل فروش محصولات خود تا ۵۰ درصد ارزانتر از نرخهای جهانی است.
در نهایت کاهش بهرهوری کارخانجات فولاد به دلیل بهرهگیری از نهاده ارزان در پی دخالت دولت در قیمتگذاری و صادرات محصولات زنجیره آهن و فولاد مشاهدهی دیگری در این گزارش است. همچنین تأکید شده بود جلوگیری از تداوم وجود رانت در قیمتگذاری محصولات، حذف واسطهها، حمایت از معادن کوچک و متوسط به عنوان ایجادکنندگان حجم اصلی اشتغال این حوزه و درنهایت جلوگیری از ایجاد شوک قیمتی به بخش فولاد جهت دستیابی به توازن و توسعه بلندمدت زنجیره آهن و فولاد ضروری است.
حال، با ابلاغ این شیوه نامه برخی فعالان بخش خصوصی بر این باورند که در صورتی که تاکید این دستورالعمل بر کشف قیمت واقعی بر اساس عرضه و تقاضای بازار محقق شود، یک گام مهم برای ایجاد توازن در زنجیره آهن و فولاد خواهد بود.